Ιστορία της Αμερικανικής λογοτεχνίας
Η αμερικανική λογοτεχνία της αποικιακής περιοδου, που αποτελεί παρακλαδι της αγγλικής λογοτεχνίας, εχει χαρακτήρα θρησκευτικο και αποτελείται ως επί το πλείστον απο συλλογες κηρυγματων των αποικιστων και των Ιθαγενων (Ουίλλιαμς, Γούλμαν, Τειλορ κ.α.). Κατα το πρωτο μισο του 18ου αιωνα, διακρίνεται κυρίως η προσωπικοτητα του Φρανκλίνου, ενω το δεύτερο μισο είναι αφιερωμενο στους συγγραφείς της επαναστασης. αναμεσα σε αυτούς ξεχωρίζει ο Τζεφερσον, ο Χαμιλτον, ο Μαντεσον και ο Τζει Πειν.
Οι πιο σημαντικοί ποιητες αυτής της περιοδου μεταβασης απο το διαφωτισμο στο ρομαντισμο, είναι οι Φρεναου και Μπραιαντ. Με τη γεννηση του νεου εθνους, ενισχύεται και η προβολή μιας νεας μορφής λογοτεχνίας, η οποία τείνει να ελευθερωθεί απο τους ευρωπαϊκούς της δεσμούς.
Ο ΄Ιρβινγκ αντιπροσωπεύει αυτή τη μορφή κουλτούρας μαζί με την ανακαλυψη της Αμερικής του Κούπερ. Η επίδραση της επαναστασης του ευρωπαϊκού ρομαντισμού εκφραζεται στην ποίηση της αριστοκρατίας του Λονγκφελλοου και του Λοουελ και κυρίως στα εργα του εμερσον και του Θοροου. Στο πνεύμα των εργων τους αντιτίθεται η αισθητική περιπετεια του Ανταμ Ποε και του Χοουθορν, που παραλληλα διακατεχονται απο κριτική συνείδηση. Υπαρχουν στιγμες πίστης και συνείδησης που βρίσκονται κυρίως στα εργα του Μελβιλ και του Ουίτμαν.
Ο αγωνας για την καταργηση της δουλείας βρίσκει την εκφρασή του σε μια κορύφωσή της την “Καλύβα του Μπαρμπα-Θωμα” (1852) της Μπίτσερ Στοου. Σ’ αυτήν την περίοδο ανήκουν και οι μαύροι αναμορφωτες, οπως αυτή του Νταγκλας, οι οποίοι δίνουν ζωή σε μια πλούσια παραδοση συγγραφεων και ποιητων οπως οι Ντι Μπουα, Τζονσον και αλλοι. Ο Χοουελς φερει στα εργα του το πνεύμα του Οχαιο στην πουριτανή Βοστονη και ο Μαρκ Τουειν κανει να ξεχειλίσει το ωριμο χιούμορ στις περιοχες του Μισισιπή.
Το προσωπικο ύφος της ποίησης του Ντίκινσον και τα ενδοσκοπικα μυθιστορήματα του Τζειμς, ερχονται σε αντίθεση με αυτο το εκτεταμενο κίνημα της Νεας λογοτεχνίας. Στις αρχες του 20ου αιωνα η αμερικανικη λογοτεχνία ανακαλύπτει στον προγραμματισμο του Τζειμς, μια φιλοσοφία η οποία περικλείει νεους δρομους για την ερευνα του ανθρωπινου πνεύματος.
Σ’ αυτήν συνδεεται αργοτερα ο στρουμενταλισμος του Ντιούι. Η σχεση του ανθρωπου με τη φύση γίνεται το κυρίαρχο θεμα στα μυθιστορήματα του Νορρος, Κρεην και Τζακ Λοντον, στα οποία εισβαλλουν με βίαιο τροπο και οι προβληματισμοί των συγγραφεων, που προερχονται απο την μοντερνα κοινωνία.
Ο Μπερν, Μπρουκς, ενκεν, κυριαρχούν στην κριτική σκηνή αυτων των ετων, ενω ο Παρινγκτον σηματοδοτεί την πρωτη εξαντλημενη προσωπογραφία της αμερικανικής παραδοσης. Τα ρεαλιστικα μυθιστορήματα του Ντρεισερ, βρίσκονται στο κεντρο της αντικορφομιστικής διαμαχης και οι διηγήσεις του Χενρυ ανοίγουν τον δρομο για ενα είδος που θα γίνει ολο και πιο λαϊκο.
Στο μεταξύ ανακαλύπτεται η ποίηση των Μαστερς, Σαντμπουργκ και Λίντσεν και αναγνωρίζεται το παραμελημενο εργο του Φροστ. Το κίνημα της φαντασίας εκδηλωνεται με τους Λοουελ, ελιοτ και Παουντ. Είναι τα χρονια της ανακαλυψης του Παρισιού, του αντερσον, Σκωτ Φιτζεραλντ, Καμπελ και του προλεταριακού ρομαντισμού του Λιούις, Ντος Πασσος, Λαρντερ, Χεμινγκουεϊ, Γουλφ, Σταινμπεκ και Φοκνερ. εντονη είναι κριτική με τους Ρανσομ, Ουίλσον, Μαθιεσεν, και Κοουλι.
Τα επομενα ακριβως χρονια του πολεμου, εμφανίζεται αύξηση του αριθμού των συγγραφεων μιας Αμερικής αναποφασιστης που ξαφνικα αρχίζει να αποκτα νεες επαφες με νεες ευθύνες. ετσι αρχίζει η δημιουργία μυθιστορηματων, εμπνευσμενων απο τον πολεμο, η οποία παρουσιαζει συγγραφείς οπως ο Τζοουνς, Μαιλερ, Χερσεν και αλλους.
Η αναίμακτη επανασταση της beat generation, εχοντας επικεφαλής τους αφηγηματογραφους Κερουακ, Βοροουτς και τον ποιητή Τζίσμπεργ, συμβαλλει στην εκλαΐκευση των πνευματικων εργων, των πατερων της Αμερικής. Στις αρχες της δεκαετίας του ‘60, μια αλλη ομαδα συγγραφεων, (Στίρον, Μπελοου, Σαλιντζερ, Μακαρθυ, ελλισον και Μπαλγουιν), προσφερει ενα πορτραίτο με παραισθήσεις του Αμερικανού καλλιτεχνη της εποχής, σε αντίθεση με την πραγματικοτητα. Οι τελευταίοι αναμεσα στους προαναφερθεντες συγγραφείς είναι εγχρωμοι και η προσωπική τους κρίση ανακαλύπτεται με μεγαλη δραματικοτητα.
Το σύγχρονο αμερικανικο θεατρο αναπτύχθηκε στη δεκαετία του 1920 και 1930 με δραματουργούς οπως οι αντερσον, Ραις. Σεργουντ, Γουίλιαμς, Μίλερ, Καουφμαν, Χαρτ και αλλους. Αρχίζουν σιγα-σιγα και γεννιούνται τα best sellers που είναι πλεον βιομηχανικο φαινομενο. Γίνεται μεγαλη αναφορα στα εργα του Σηγκαλ (“Love Story”) ή στου Πούζο (“Νονος”). Αρχίζει να γίνεται ορατο το φεμινιστικο κίνημα με αρχηγούς τις Τζοαν Ντιντιον και Τζους Καρολ οουτς.
Η πεζογραφία των ετων της δεκαετίας του ’80 και του ‘90, χαρακτηρίζεται απο την αυξανομενη επιτυχία των συγγραφεων μεξικανικής καταγωγής των οποίων τα εργα είναι δεμενα με το δίλημμα της ταυτοτητας του ανθρωπου και την αναποφευκτη προδοσία της πολιτισμικής του ταυτοτητας. Η θεματολογία της Τονι Μορισσον είναι αφιερωμενη στην διπλή αποξενωση της μαύρης γυναίκας, εξαιτίας των φυλετικων διακρίσεων και της ίδιας της καταστασης του φύλου της.
Για την προσπαθεια της αυτή τιμήθηκε με το πρωτο βραβείο Νομπελ λογοτεχνίας το 1993. Εκτος απο αυτο το παραδειγμα και αλλους Αφρο-αμερικανούς συγγραφείς τα πρωτα χρονια της δεκαετίας του ‘90 σηματοδοτούνται απο ελλειψη νεων συγγραφεων.
Καθιερωνεται μονο η Junk literature με τους Μπελοου, Πίνχον, Απτααιτ, Βινταλ και Ροθ, που είχαν κανει την εμφανισή τους απο την προηγούμενη κιολας δεκαετία και βοήθησαν στην ποιοτική ανοδο της αμερικανικής λογοτεχνίας.